Daily Archives 12/03/2015

Prawa i obowiązki następców prawnych w zakresie obowiązku podatko- 16 wego reguluje w pierwszej kolejności OrdPU. Stosownie do art. 93 oraz 93a OrdPU, osoba prawna powstała w wyniku przekształcenia innej osoby prawnej lub połączenia się osób prawnych wstępuje we wszelkie, przewidziane w przepisach prawa podatkowego, prawa i obowiązki przekształcanej osoby prawnej albo każdej z łączących się osób prawnych. Taka sama zasada obowiązuje w przypadku osób prawnych powstałych w następstwie łączenia osobowych spółek handlowych oraz osobowych i kapitałowych spółek handlowych, jak również w następstwie przejęcia osobowej spółki handlowej bądź zakładu (oddziału) samodzielnie sporządzającego bilans.

Podmioty podlegające nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce są zobowiązane do wykazania w celach podatkowych wszelkich osiąganych dochodów. W tym przypadku bez znaczenia jest geograficzne położenie źródła przychodów. Podmiot posiadający w Polsce status podatnika o nieograniczonym obowiązku podatkowym jest zobowiązany do zapłaty w Polsce podatku od dochodów osiąganych zarówno w Polsce jak i za granicą, chyba że podlegają one zwolnieniu z opodatkowania. Podleganie nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce uzależnione jest od zlokalizowania w Polsce siedziby podatnika lub sprawowania w Polsce zarządu. Omówienie pojęcia „podatnik” znajduje się w rozdziale III komentarza do art. 1 PDOPrU. Sformułowanie siedziba lub zarząd oznacza, iż do powstania nieograniczonego obowiązku podatkowego w Polsce wystarczające jest fizyczne sprawowanie w Polsce zarządu (biuro zarządu), nawet jeżeli siedziba podmiotu znajduje się za granicą. Również wówczas gdy siedziba podmiotu znajduje się w Polsce, a zarząd faktycznie wykonywany jest za granicą, podmiot podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

Uzyskanie statusu podatnika przez podatkową grupę kapitałową opisane zostało w komentarzu do art. la. Upadłość ogłasza się w stosunku do dłużnika, który stał się niewypłacalny. W przypadku osoby prawnej oznacza to, że osoba taka może zostać postawiona w stan upadłości w sytuacji, gdy nie wykonuje swoich wymagalnych zobowiązań lub gdy jej zobowiązania przekroczą wartość jej majątku (nawet wówczas, gdy na bieżąco te zobowiązania wykonuje). Postępowanie upadłościowe regulują przepisy ustawy z 28.2.2003 r. – Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz.U. Nr 60, poz. 535). Postępowanie upadłościowe stanowi odmianę egzekucji o charakterze uniwersalnym, która ma służyć zaspokojeniu wierzycieli z majątku dłużnika. Takie zaspokojenie następuje przez likwidację składników majątkowych dłużnika (z wyłączeniem niektórych rzeczy i praw majątkowych), które stanowią masę upadłości. Jedną z form likwidacji masy upadłości jest sprzedaż składników majątkowych wchodzących w skład masy upadłości.

Zwolnienie potencjalnego przychodu z opodatkowania ma także miejsce w przypadku nieodpłatnego udostępnienia nieruchomości lub jej części na cele wymienione w niniejszym artykule, a związane z prowadzeniem działalności społecznie użytecznych. Pojęcia tych działalności nie zostały zdefiniowane, tak więc należy posługiwać się ich potocznym znaczeniem. Warto jednak zaznaczyć, że z uwagi na to, iż przepis ten należy traktować w kategorii zwolnienia od podatku, użyte pojęcia nie mogą być interpretowane w sposób rozszerzający. Podatnik nie ma obowiązku określania przychodu z tytułu udostępnienia nieruchomości na cele działalności:

Naczelnik urzędu skarbowego powinien rozstrzygnąć wniosek o zarejestrowanie podatkowej grupy kapitałowej bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w ciągu miesiąca od dnia wszczęcia postępowania (jeżeli sprawa okaże się szczególnie skomplikowana – w ciągu 2 miesięcy). OrdPU nakazuje organowi podatkowemu niezwłoczne załatwienie sprawy, która może być rozpatrzona na podstawie dowodów przedstawionych przez stronę łącznie z żądaniem wszczęcia postępowania.

U mowy międzynarodowe jako część systemu prawnego. Zgodnie z brzmieniem art. 87 i 91 Konstytucji RP z 2.4.1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze zm.), ratyfikowane umowy międzynarodowe, a więc także umowy w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu są, po ich ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej, źródłem powszechnie obowiązującego w Polsce prawa i stosuje się je bezpośrednio. Ratyfikowana umowa międzynarodowa ma pierwszeństwo przed ustawą, jeżeli ustawy tej nie da się pogodzić z umową. Oznacza to, że w przypadku gdy zasady opodatkowania osób zagranicznych przewidziane w umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania są korzystniejsze dla tych osób, niż to wynika z ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wówczas stosuje się przepisy tej umowy. Podobna reguła wynika nie tylko z Konstytucji RP, ale także z komentowanej ustawy. Przykładowo, art. 22 ust. 2 PDOPrU stanowi, iż podatek dochodowy z uzyskiwanych przez podmioty zagraniczne dywidend oraz innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych mających siedzibę na terytorium Polski wynosi 19% (w 2003 r. – 15%), chyba że umowa w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu stanowi inaczej.

W obecnie obowiązującym stanie prawnym nie ma wątpliwości, że uczestnikiem podatkowej grupy kapitałowej może być np. spółka, której kapitał zakładowy nie został w całości opłacony (zgodnie z przepisami prawa) lub spółka, do której wniesiono wartości niematerialne i prawne, od których nie dokonuje się odpisów amortyzacyjnych na podstawie art. 16a-16m. Wartości kapitału tej spółki pokrytego w ww. sposób nie uwzględnia się przy obliczaniu przeciętnego kapitału przypadającego na każdą ze spółek podatkowej grupy kapitałowej.

Niezależnie od przepisów PDOPrU zwolnienia podmiotowe od podatku dochodowego wprowadzone zostały na mocy innych ustaw. I tak, zwolnione od podatku są:

PDOPrU wylicza elementy składowe umowy o utworzeniu podatkowej grupy kapitałowej. Umowa ta musi zawierać:

Zgodnie z art. 11 ust. 1 pkt 1 PDOPrU, za podmiot krajowy uznaje się 8 każdego podatnika podatku dochodowego, o ile ma on miejsce zamieszkania w Polsce (osoba fizyczna) lub siedzibę w Polsce (osoba prawna).

Przepisy 4 PDOPrU, poprzez sformułowanie „w tym także” użyte w definicji docho- du (przychodu) z udziału w zyskach osób prawnych nie zawierają zamkniętego katalogu źródeł takich dochodów (przychodów).

Nie w każdym oczywiście wypadku związek ten jest tak wyraźny, co powoduje, iż każdą sytuację należy oceniać odrębnie, stosując zasadę zdrowego rozsądku (por. wyrok NSAz 18.2.1998 r., IS A/Ka 1241/96,LEX 32150).