Blog Archives

U mowy międzynarodowe jako część systemu prawnego. Zgodnie z brzmieniem art. 87 i 91 Konstytucji RP z 2.4.1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze zm.), ratyfikowane umowy międzynarodowe, a więc także umowy w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu są, po ich ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej, źródłem powszechnie obowiązującego w Polsce prawa i stosuje się je bezpośrednio. Ratyfikowana umowa międzynarodowa ma pierwszeństwo przed ustawą, jeżeli ustawy tej nie da się pogodzić z umową. Oznacza to, że w przypadku gdy zasady opodatkowania osób zagranicznych przewidziane w umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania są korzystniejsze dla tych osób, niż to wynika z ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wówczas stosuje się przepisy tej umowy. Podobna reguła wynika nie tylko z Konstytucji RP, ale także z komentowanej ustawy. Przykładowo, art. 22 ust. 2 PDOPrU stanowi, iż podatek dochodowy z uzyskiwanych przez podmioty zagraniczne dywidend oraz innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych mających siedzibę na terytorium Polski wynosi 19% (w 2003 r. – 15%), chyba że umowa w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu stanowi inaczej.

W obecnie obowiązującym stanie prawnym nie ma wątpliwości, że uczestnikiem podatkowej grupy kapitałowej może być np. spółka, której kapitał zakładowy nie został w całości opłacony (zgodnie z przepisami prawa) lub spółka, do której wniesiono wartości niematerialne i prawne, od których nie dokonuje się odpisów amortyzacyjnych na podstawie art. 16a-16m. Wartości kapitału tej spółki pokrytego w ww. sposób nie uwzględnia się przy obliczaniu przeciętnego kapitału przypadającego na każdą ze spółek podatkowej grupy kapitałowej.

Niezależnie od przepisów PDOPrU zwolnienia podmiotowe od podatku dochodowego wprowadzone zostały na mocy innych ustaw. I tak, zwolnione od podatku są:

PDOPrU wylicza elementy składowe umowy o utworzeniu podatkowej grupy kapitałowej. Umowa ta musi zawierać:

Zgodnie z art. 11 ust. 1 pkt 1 PDOPrU, za podmiot krajowy uznaje się 8 każdego podatnika podatku dochodowego, o ile ma on miejsce zamieszkania w Polsce (osoba fizyczna) lub siedzibę w Polsce (osoba prawna).

Przepisy 4 PDOPrU, poprzez sformułowanie „w tym także” użyte w definicji docho- du (przychodu) z udziału w zyskach osób prawnych nie zawierają zamkniętego katalogu źródeł takich dochodów (przychodów).

Nie w każdym oczywiście wypadku związek ten jest tak wyraźny, co powoduje, iż każdą sytuację należy oceniać odrębnie, stosując zasadę zdrowego rozsądku (por. wyrok NSAz 18.2.1998 r., IS A/Ka 1241/96,LEX 32150).

W przypadku zakwestionowania ceny wynikającej z umowy sprzedaży, 6 urząd skarbowy ma obowiązek wezwania stron umowy (a niejednej z nich) do zmiany ceny wyrażonej w umowie lub do wskazania przyczyn uzasadniających ustalenie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej.

Kosztem objęcia udziałów/akcji za wkład pieniężny lub nabycia udziałów/akcj i w obrocie wtórnym jest kwota poniesionego w tym celu wydatku (art. 16 ust. 1 pkt 8 PDOPrU). Dochód wynikający z art. 10 ust. 2 PDOPrU należy uznać za kategorię dochodu z udziału w zyskach osób prawnych, a więc podlegający opodatkowaniu stawką 19%, zgodnie z art. 22 ust. 1 i 2 PDOPrU. Artykuł 10 ust. 2 ma zastosowanie wyłącznie do spółek:

Zasady tworzenia i funkcj onowania podatkowych grup kapitałowych re- guluje art. la PDOPrU. Pomimo iż podatkowa grupa kapitałowa nie posiada osobowości prawnej, to zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nadany jej został status podatnika podatku dochodowego od osób prawnych. Dochód podatkowej grupy kapitałowej stanowi nadwyżka łącznych dochodów nad łącznymi stratami osiągniętymi przez poszczególne spółki tworzące podatkową grupę kapitałową. W przypadku gdy różnica ta jest ujemna, tzn. gdy łączna kwota strat osiągniętych przez spółki tworzące podatkową gmpę kapitałową jest wyższa niż łączna kwota dochodów uzyskanych przez pozostałe spółki należące do tej grupy, wówczas podatkowa grupa kapitałowa ponosi stratę. Zgodnie z brzmieniem art. 1 a ust. 2 pkt 4 oraz art. 1 a ust. 10 PDOPrU, wykazanie straty przez podatkową gmpę kapitałową oznacza utratę przez tę gmpę statusu podatnika. Rok poniesienia straty przez podatkową gmpę kapitałową jest zawsze ostatnim rokiem funkcjonowania tej gmpy.

Takie stanowisko zajęło również MF w piśmie z 7.3.2002 r., PB 4/BA-8214-34-15/02 (Biul.Skarb. 2002/2/15), uznając jednocześnie za nieaktualne wyjaśnienia zawarte w piśmie z 31.8.1999 r., PB 4/BA-802-977-lll/99/a (Biul.Skarb. 1999/5). We wspomnianym piśmie z 31.8.1999 r. MF wyraziło pogląd, iż:

W ramach działalno- 7 ści spółki osobowej ponoszone są również koszty reprezentacji i reklamy niepublicznej. Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 28 PDOPrU, kosztem uzyskania przychodów są wydatki na powyższe czynności w części nieprzekra- czającej 0,25% przychodów. Przyjęta w art. 5 ust. 2 zasada, że każdy wspólnik rozlicza koszty proporcjonalnie do posiadanego udziału, dotyczy również wydatków na reprezentację i reklamę niepubliczną. Limit wydatków stanowi 0,25% przychodu przypadającego wspólnikowi z tytułu jego udziału w spółce. Do przychodu tego nie wlicza się przychodu, jaki wspólnik osiągnął z innych źródeł. Ustalenie wydatków na reklamę niepubliczną lub reprezentację, stanowiących koszty uzyskania przychodów, uzależnione jest od ustalenia kwoty przychodu spółki oraz całkowitych kosztów reklamy niepublicznej i reprezentacji. W następnej kolejności należy obliczyć przychód wspólnika (proporcjonalnie do jego udziału w przychodzie) oraz koszty reprezentacji i reklamy niepublicznej przypadające na wspólnika (biorąc pod uwagę jego udział w kosztach). W ostatniej fazie oblicza się kwotę 0,25% przychodu wspólnika. Zgodnie z art. 15 ust. 1 PDOPrU, koszt uzyskania przychodu stanowią wydatki poniesione w celu uzyskania przy- chodu. Taki warunek uznania za koszty uzyskania przychodu powinny spełniać również wydatki na reklamę i reprezentację niepubliczną.