Blog Archives

Restrukturyzacja finansowa podatników może być dokonywana na podstawie różnorakich przepisów. Jednakże PDOPrU wiąże pewne korzyści podatkowe dla uczestników określonych programów restrukturyzacji. Artykuł 4a pkt 5 PDOPrU zawiera zamknięty katalog przypadków restrukturyzacji preferowanych przez ustawodawcę. Powinny one być realizowane na podstawie:

Umowa spółki jawnej mówi, że wspólnik A uczestniczy w zyskach w 30%, a wspólnik B w 70%. Udział w zyskach odnosi się także do udziału w stratach. Dla celów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przyjąć należy, że wspólnik A uczestniczy w przychodzie spółki w 30%, a wspólnik B w 70%. Udział w kosztach kształtuje się również w proporcji 30% do 70%.

Przy ustalaniu ceny rynkowej należy mieć na uwadze, że podatnik (jako odprzedawca towaru) może przyjąć na siebie ryzyko związane z realizacją transakcji. Na przykład w przypadku zagwarantowania przez podatnika zakupu całości produkcji danego producenta w pełni uzasadnione będzie ustalenie ceny sprzedaży na poziomie niższym od cen rynkowych stosowanych w transakcjach, gdzie odprzedawca takiego ryzyka nie ponosi.

Odrębną kategorię przychodów podatkowych stanowi wartość umorzonych lub przedawnionych zobowiązań. W szczególności chodzi tutaj o zobowiązania z tytułu zaciągniętych pożyczek i kredytów.

Utworzenie podatkowej grupy kapitałowej pociąga za sobą również pewne niekorzystne konsekwencje podatkowe. Przede wszystkim z dochodu podatkowej grupy kapitałowej nie pokrywa się strat spółek wchodzących w skład grupy, poniesionych przez nie w okresie przed powstaniem grupy. Taka regulacja powoduje praktycznie utratę prawa do rozliczenia tych strat, chyba że po okresie istnienia grupy rozliczenie straty tej spółki będzie jeszcze dopuszczalne przez przepisy prawa. Zgodnie z art. 7 ust. 5 PDOPrU, stratę podatkową można rozliczyć w najbliższych kolejno po sobie następujących 5 latach podatkowych, z tym że w jednym roku podatkowym wysokość obniżenia dochodu o wysokość straty nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty.

Przychodem podatnika jest wartość zbywanej rzeczy lub prawa. Co do 4 zasady, wysokość przychodu ustala się biorąc pod uwagę przede wszystkim cenę określoną w umowie. Jednakże – stosownie do ust. 3 omawianego artykułu – w sytuacji, gdy cena określona w umowie bez racjonalnego wytłumaczenia rażąco odbiega od obiektywnie ocenianej wartości rzeczy, organ podatkowy może ustalić przychód w wysokości wartości rynkowej.

Podatnik powinien prowadzić ewidencję środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, pozwalającą na określenie ich wartości początkowej oraz wysokości odpisów amortyzacyjnych. W jednym z postanowień NSA odniósł się do sytuacji, gdy: „spółka nie prowadziła ewidencji środków trwałych ani ewidencji wyposażenia. Zakwestionowane przedmioty nie stanowiły zatem majątku trwałego Spółki ani też nie były użytkowane przez nią na podstawie umowy użyczenia. Wydatki związane z ich naprawą nie mogą zatem być uznane za koszty uzyskania przychodów” – wyrok NSA z 5.3.1997 r. (SA/Sz 192/96, LEX 29754).

Należy podkreślić, że po stronie podatnika wystąpi przysporzenie majątkowe wyłącznie w przypadku zwolnienia z długu pod tytułem darmym, gdyż w przypadku potrącenia dojdzie do częściowej lub całkowitej kompensaty wierzytelności jednej strony z wierzytelnością drugiej strony, zatem u żadnej ze stron nie wystąpi przychód podatkowy. Przychód powstałby tylko wówczas, gdyby doszło jedynie do częściowej kompensaty wierzytelności, a wierzyciel zwolniłby dłużnika z pozostałej (tj. niepodle- gającej kompensacie) części długu. Podobnie w przypadku odnowienia, dotychczasowe zobowiązanie ulega wprawdzie umorzeniu i przekształceniu w nowe zobowiązanie, ale generalnie dotychczasowy dłużnik nie uzyskuje przychodu do opodatkowania.

Intencją ustawodawcy w art. 10 ust. 2 pkt 2 PDOPrU jest opodatkowanie spółki przejmującej, będącej jednocześnie udziałowcem/akcjonariuszem spółki przejmowanej lub dzielonej, w przypadku gdy wartość otrzymanego i przypadającego na spółkę przejmującą majątku spółki przejmowanej lub dzielonej jest wyższa od kosztów nabycia przez nią udziałów/akcji w spółce przejmowanej. Oznacza to bowiem uzyskanie dochodu przez spółkę przejmującą, który w odróżnieniu od innych udziałowców/akcjona- riuszy spółki przejmowanej lub dzielonej nie podlegałby opodatkowaniu. Spółka przejmująca nie może bowiem objąć swoich własnych udziałów/akcji), które następnie mogłyby zostać sprzedane czy też umorzone, przynosząc ewentualny dochód, tak jak mogłoby to mieć miejsce w przypadku pozostałych udziałowców/akcjonariuszy spółki przejmowanej otrzymujących następnie udziały/akcje spółki przejmującej.

Umorzenie udziałów/akcji z obniżeniem kapitału zakładowego jest procedurą bardziej skomplikowanąniż umorzenie z czystego zysku. Wynika to z gwarancyjnej funkcji kapitału zakładowego w spółkach kapitałowych. Dlatego też fakt podjęcia uchwały o umorzeniu udziałów/akcji połączonego z obniżeniem kapitału zakładowego należy ogłosić w MSG oraz w innym piśmie przeznaczonym do ogłoszeń spółki. Ogłoszenie to zawiera wezwanie wierzycieli spółki do wniesienia sprzeciwu w ciągu 3 miesięcy od daty ogłoszenia, jeśli nie zgadzają się oni na obniżenie kapitału zakładowego. Zgłoszone w ten sposób wierzytelności powinny być spłacone lub zabezpieczone. Wierzycieli, którzy sprzeciwu nie zgłosili, uważa się za zgadzających się na obniżenie kapitału zakładowego.

Połączenie się osób prawnych reguluje m.in.: KSH, PrSpółdz, ustawa 19 z 25.9.1981 r. o przedsiębiorstwach państwowych (tekst jedn. Dz.U. z 2002 r. Nr 112, poz. 981 ze zm.). Z powyższych regulacji wynika możliwość połączenia się np. spółek kapitałowych (np. sp. z o.o. z innąsp. z o.o. lub sp. z o.o. ze spółką akcyjną), spółdzielni albo przedsiębiorstw państwowych między sobą. Nie jest jednak dopuszczalne połączenie się spółki kapitałowej ze spółdzielnią albo przedsiębiorstwem państwowym, ewentualnie spółdzielni z przedsiębiorstwem państwowym. Przekształcenie jednej osoby prawnej w drugą możliwe jest na gruncie 20 przepisów:

Przez bonifikatę należy rozumieć pomniejszenie ustalonej 31 uprzednio ceny towaru lub usługi. Zmniejszenie kwoty należności ma zazwyczaj miejsce w związku z poniesieniem szkody przez kontrahenta wskutek wykonania umowy. W zasadzie bonifikata może być przyznana jedynie wówczas, gdy wystąpią okoliczności uzasadniające obniżenie ustalonej wcześniej ceny, których nie można było przewidzieć w chwili, gdy strony zawierały umowę.