Category Biznes

Stosownie do art. 15 ust. 4 ustawy z 15.2.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (….) koszty uzyskania przychodu sąpotrącalne w tym roku, którego dotyczą. Zasada ta w odniesieniu do wydatków, których charakter przesądza o tym, że nie mogą być ściśle związane z konkretnym przychodem, powinna być rozumiana w ten sposób, że wydatki takie potrącalne są w tym roku, którego dotyczą, zatem w roku ich poniesienia, skoro żadne zdarzenie gospodarcze nie stanowi przesłanki do potrącenia ich w innych okresach”, (wyrok NSAz 18.7.1997 r., I SA/Wr 1928/96, Biul.Inf. Dodatek nr 20 z 20.9.2003 r., Koszty uzyskania przychodów).

Przychód wspólnika z udziału w spółce osobowej określa się na podstawie posiadanego udziału, przy czym ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie określa, co to jest za udział. Teoretycznie możemy mieć do czynienia z udziałem w: przychodzie, dochodzie, kosztach, zyskach lub stratach.

W celu ustalenia podlegającej opodatkowaniu nadwyżki wartości majątku otrzymanego przez spółkę przejmującą nad wartością nominalną wydanych udziałowcom/akcjonariuszom spółki przejmowanej lub dzielonej udziałów/akcji spółki przejmującej, która to nadwyżka przypada na udziały/akcje spółki przejmującej w spółce przejmowanej lub dzielonej, należy ogólną wartość przejętego majątku przemnożyć przez procentowy udział spółki przejmującej w kapitale zakładowym spółki przejmowanej lub dzielonej. Od otrzymanej w ten sposób kwoty odejmuje się koszty objęcia (nabycia) udziałów/akcji w spółce przejmowanej lub dzielonej, określone na podstawie art. 15 ust. lk albo art. 16 ust. 1 pkt 8 PDOPrU. Obowiązek podatkowy dotyczy więc tylko proporcjonalnej części wartości nabytego majątku. Kosztem objęcia udziałów/akcji w zamian za wkład niepieniężny jest na podstawie art. 15 ust. lk PDOPrU:

Artykuł 5 PDOPrU jest konsekwencją przyjętego w art. 1 PDOPrU założenia, że podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych są: osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, z wyłączeniem spółek niemających osobowości prawnej. Jak już wspominano wyżej do spółek nieposiadających osobowości prawnej zaliczamy spółkę cywilną, jawną, partnerską, komandytową i komandytowo-akcyjną (tzw. spółki osobowe).

W odniesieniu do omawianej sytuacji należy zwrócić szczególną uwagę, że istotnym elementem treści powołanych przepisów jest obowiązek uprzedniego wezwania stron umowy kupna-sprzedaży do zmiany ceny lub wskazania przyczyn uzasadniających podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej, w czym ustawodawca pozostawia urzędowi skarbowemu możliwość działania na zasadzie uznania.

Przychodu nie stanowią pobrane zaliczki 33 i zarachowane należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną zrealizowane w następnych okresach sprawozdawczych. Jak wypowiedział sięNSA (wyrok z 30.1.1998 r., I SA/Gd 918/96, LEX 33698):

Rozliczenie kosztów uzyskania przychodu w spółce osobowej rodzi wiele problemów. W pierwszej kolejności należy stwierdzić, że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawierają szczegółowych regulacji dotyczących tego zagadnienia. Rozstrzygając pojawiające się wątpliwości, należy brać pod uwagę przede wszystkim zasady ogólne, posiłkowo korzystając z orzecznictwa NSA odnoszącego się do spółek osobowych, których wspólnikami były osoby fizyczne. Należy mieć jednak na uwadze, że orzecznictwo NSA było i jest niejednolite w zakresie opodatkowania spółek osobowych. Jednak w dwóch uchwałach 7 sędziówNSAz27.11.1998r.,FPS 13/98(Glosa 1999/12) i FPS 15/98 (ONSA 1999/2) wyjaśnione zostały podstawowe wątpliwości. W identycznych tezach tych wyroków stwierdzono, że:

Otrzymane przez podatnika pożyczki i kredyty nie stanowią u niego przychodu podatkowego, gdyż nie jest to przysporzenie definitywne w tym sensie, że w sposób ostateczny faktycznie powiększa aktywa podatnika. Wynika to również z treści art. 12 ust. 4 pkt 1, zgodnie z którym, otrzymanych lub zwróconych pożyczek (kredytów) nie zalicza się do przychodów. Jednakże w przypadku umorzenia lub przedawnienia zobowiązań z tytułu zaciągniętych kredytów i pożyczek u podatnika powstanie przychód do opodatkowania.

Przy ustalaniu wysokości przychodu z tytułu nieodpłatnego udostępnię- 9 nia nieruchomości lub ich części, według art. 13 ust. 3 PDOPrU, nie uwzględnia się:

W przypadku poniesienia straty przez podatkową grupę kapitałową, czego następstwem jest jej rozwiązanie, strata ta nie podlega kompensacie z dochodem osiągniętym przez poszczególne spółki tworzące podatkową grupę kapitałową w okresie po utracie statusu podatnika przez tę grupę. Ponowne przystąpienie do innej podatkowej grupy kapitałowej przez którąkolwiek ze spółek wchodzących uprzednio w skład grupy, która utraciła status podatnika, nie jest możliwe przed upływem roku podatkowego spółki następującego po roku, w którym podatkowa grupa kapitałowa utraciła status podatnika. Należy uznać, iż w przypadku ponownego zawiązania podatkowej grupy kapitałowej przez te same spółki, które już uprzednio tworzyły podatkową gmpę kapitałową rozwiązaną ze względu na fakt poniesienia straty, strata ta nie może być odliczana od dochodu osiągniętego przez nowo utworzoną podatkową grupę kapitałową. Wynika to z dwóch przesłanek. Po pierwsze, jednym z założeń funkcjonowania podatkowej grupy kapitałowej jest osiąganie przez tę grupę w każdym roku jej funkcjonowania dodatniego wyniku finansowego. Wykazanie straty wiąże się z zastosowaniem sankcji w postaci utraty statusu podatnika podatku dochodowego od osób prawnych. Po drugie, możliwość pokrywania strat z dochodu następnych lat podatkowych przewiduje art. 7 PDOPrU, który dotyczy ustalania dochodu lub strat podatników innych niż podatkowe grupy kapitałowe. Powyższe kwestie w odniesieniu do podatkowych grup kapitałowych reguluje art. 7a PDOPrU, który nie zawiera zapisu dotyczącego możliwości jakiegokolwiek kompensowania strat poniesionych przez podatkowe grupy kapitałowe.

Przepis art. 15 PDOPrU nie określa zasad udokumentowania wydatków zaliczanych do kosztów uzyskania przychodów. Na podstawie art. 9 PDOPrU na podatnika został nałożony obowiązek prowadzenia ewidencji rachunkowej, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób umożliwiający ustalenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i należnego podatku. Sporną kwestią jest natomiast, czy powołanie się przez ustawodawcę na przepisy RachU w zakresie dotyczącym ustalania wysokości dochodu (nadwyżki sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania) oznacza dla podatnika obowiązek ścisłego przestrzegania zasad obowiązujących w rachunkowości oraz to, czy podatnik zobowiązany jest do udokumentowania wydatków uznawanych za koszt uzyskania przychodów za pomocą dowodów księgowych, tj. prawidłowo wystawionych dokumentów.

Każdy więc wydatek spełniający powyższą definicję podlega zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów. Kosztami uzyskania przychodów są koszty zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio związane z uzyskiwanymi przychodami, oraz koszty dotyczące całokształtu działalności podatnika, związane z funkcjonowaniem firmy.