Związek wydatku z działalnością gospodarczą podatnika

Aby dany wydatek mógł stanowić koszt uzyskania przychodów musi być związany z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą. NSA w swoim orzecznictwie wielokrotnie podkreślał, że podatnik ma możliwość odliczenia od przychodów kosztów ich uzyskania pod warunkiem, że mają one bezpośredni związek1 z prowadzoną działalnością gospodarczą, a ich poniesienie ma, bądź może mieć, wpływ na wielkość osiągniętego przychodu (wyrok NSA z 2.8.1995 r., III SA 502/94, ONSA W orzecznictwie i piśmiennictwie ugruntowało się pojęcie bezpośredniego związku kosztu z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą. Nie może być onojednak utożsamiane z charakterem wydatku uznawanego za koszt uzyskania przychodu (charakterem jego powiązania z przychodem), który to charakter może być zarówno bezpośredni jak i pośredni. Kosztami o charakterze bezpośrednim są wszelkie koszty związane z wytworzeniem wyrobów lub usług, natomiast kosztami o charakterze pośrednim są koszty ogólnego zarządu, np. świadczenia na rzecz pracowników administracyjnych i pionu zarządzającego, koszty podróży służbowych, koszty łączności, biurowe, reprezentacji i reklamy, podatki i ubezpieczenia (za wyjątkiem ubezpieczeń dotyczących działalności podstawowej i pomocniczej), koszty utrzymania obiektów o charakterze administracyjnym, służby ochrony mienia, służbowych samochodów osobowych.

„Kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów” (wyrok NSA z 13.3.1998 r„ SA/Lu 230/97, LEX 33832).

Przy czym wykazanie związku poniesionych kosztów z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz okoliczności, że ich poniesienie ma wpływ na wysokość osiąganych przychodów obciąża podatnika. Innymi słowy kwalifikacja wydatków jako kosztów uzyskania przychodów należy do podatnika (wyrok NSAz 23.9.1998 r., I SA/Gd 986/97, LEX 34784). Podatnik ocenia sam, co jest celowe w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej i może mieć wpływ na uzyskanie przychodów (wyrok NSA z 28.11.1997 r., I SA/Gd 513/96, LEX 32662). Zgodnie bowiem z obowiązującą w prawie cywilnym zasadą ciężaru dowodu, ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne (art. 6 KC).