Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiuje wspólnego przedsięwzięcia. Na podstawie treści art. 5 ust. 1 PDOPrU przyjąć można, że przez wspólne przedsięwzięcie (w wąskim tego słowa znaczeniu) rozumie się taki rodzaj współdziałania, który nie opiera się na konstrukcji spółki osobowej, współwłasności, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy i praw. Nie można jednak wykluczyć sytuacji, że w ramach wspólnego przedsięwzięcia jego uczestnicy będą korzystać ze wspólnej własności, wspólnie posiadać lub wspólnie użytkować rzecz lub prawo majątkowe. Przez wspólne przedsięwzięcie w szerokim tego słowa znaczeniu rozumieć można również wszelkie przedsięwzięcia prowadzone także w ramach spółek osobowych.
Przez wspólne przedsięwzięcie rozumieć należy taki rodzaj współdziałania, przez które uczestnicy tego przedsięwzięcia pragną osiągnąć wspólnie pewne cele, np. zwiększenie swojego przychodu, uzyskanie zlecenia na wykonanie części usług dużego projektu inwestycyjnego, obniżenia kosztów reklamy, szkoleń, badań naukowych itd. W ramach wspólnego przedsięwzięcia jego uczestnicy świadczyć mogą usługi na rzecz osób trzecich, dostarczać towary produkowane przez poszczególnych uczestników jednemu odbiorcy itd. Wspólnym przedsięwzięciem jest np. konsorcjum bankowe udzielające kredytu tzw. konsorcjonalnego lub konsorcjum realizujące wspólny projekt inwestycyjny.
W ramach wspólnego przedsięwzięcia jego uczestnicy mogą działać samodzielnie i niezależnie. Najczęściej jednak działalność uczestników wspólnego przedsięwzięcia (np. konsorcjum) jest koordynowana przez tzw. lidera, który reprezentuje konsorcjum na zewnątrz oraz prowadzi sprawy konsorcjum. Uprawnienia lidera do reprezentacji nie wynikają bezpośrednio z przepisów prawa, ale z tytułu udzielonego pełnomocnictwa.
Celem wspólnego przedsięwzięcia nie musi być uzyskanie wspólnego przychodu, tak jak to ma miejsce np. w spółce jawnej. Wspólne przedsięwzięcie może mieć na celu umożliwienie zwiększenia przychodów każdego z jego uczestników, przy czym końcowy efekt zależeć będzie w znacznej mierze od starań każdego z uczestników. Z takim przypadkiem mamy do czynienia, kiedy wspólne przedsięwzięcie polega na emisji bonów towarowych uprawniających do zakupów w sieci sklepów w Polsce. Można wówczas mówić tylko o przychodzie każdego uczestnika z tytułu realizacji bonów. Konsorcjum jako takie nie uzyska przychodu do podziału pomiędzy jego uczestników.
Nieco inaczej wygląda sytuacja z kosztami. Zwykle we wspólnym przedsięwzięciu występują wspólne koszty (także w konsorcjum zawiązanym dla emisji bonów, np. druku bonów, reklamy), w których każdy uczestnik uczestniczy proporcjonalnie do swojego udziału. Udział ten może zostać określony w różny sposób, np. w proporcji do wielkości obrotu (np. bonami) uzyskanego przez danego uczestnika.
Opodatkowanie wspólnego posiadania lub użytkowania rzeczy i praw majątkowych
Współposiadanie rzeczy należy w pierwszej kolejności rozpatrywać 14 w świetle art. 336 KC, według którego posiadaczem rzeczy jest zarówno ten, kto nią faktycznie włada, czyli właściciel (posiadacz samoistny), jak i ten, kto nią faktycznie włada jak użytkownik, zastawnik, najemca, dzierżawca itd. (posiadacz zależny).
Jeżeli jest co najmniej dwóch posiadaczy samoistnych albo dwóch posiadaczy zależnych, mówimy wówczas o współposiadaniu odpowiednio samoistnym lub zależnym. Nie mamy do czynienia ze współposiadaniem, jeżeli rzecz jest jednocześnie w posiadaniu samoistnym jednego podmiotu oraz w posiadaniu zależnym drugiego podmiotu.
Współposiadaczami samoistnymi mogą być dwaj współwłaściciele, albo osoby, które władają rzeczą jak właściciele. W pierwszym przypadku będzie można po prostu mówić o współwłasności rzeczy i jednocześnie o współposiadaniu samoistnym. W drugim przypadku można mówić tylko o współposiadaniu samoistnym, ponieważ posiadaczom nie przysługuje prawo własności.
Pod pojęciem użytkowania rzeczy lub prawa majątkowego KC rozumie ograniczone prawo rzeczowe regulowane w przepisach art. 252-284 KC. Zgodnie z art. 252 KC, rzecz można obciążyć prawem do jej używania i do pobierania pożytków. Zgodnie z art. 336 KC, użytkownik jest posiadaczem zależnym.
Wymienienie w art. 5 ust. 1 PDOPrU obok przychodu ze wspólnej własności, również przychodu ze wspólnego posiadania było zabiegiem koniecznym z uwagi na fakt, że nie każda osoba władająca rzeczą jak np. właściciel jest jej właścicielem. W takiej sytuacji znajdująsię np. osoby, które są w trakcie zasiedzenia rzeczy (nieruchomości). Jeżeli tego rodzaju osoby posiadają samoistnie rzecz i uzyskują z niej przychody, wówczas podział tych przychodów następuje według zasad określonych w art. 5 ust. 1 PDOPrU. Ponoszone koszty rozliczane są według zasad określonych w art. 5 ust. 2 PDOPrU. Do zagadnienia związanego z opodatkowaniem wspólnego posiadania (samoistnego) mają, przez analogię, zastosowanie przepisy o opodatkowaniu przychodów ze wspólnej własności.
Leave a reply