Treść dokumentacji podatkowej

Wprowadzone do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych 9 przepisy art. 9a mają ułatwić ocenę czy stosunki (transakcje) między podmiotami powiązanymi są układane zgodnie z zasadami rynkowymi, a w szczególności mają ułatwić organom podatkowym (kontroli skarbowej) ustalenie niewykazanego lub wykazanego w zaniżonej wysokości dochodu z transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi. W związku z powyższym interpretacje przepisów art. 9a należy dokonywać łącznie z art. 11 PDOPrU oraz treścią SzacDochR.

Ponieważ ustawodawca obciąża podatnika obowiązkiem dokumentacyjnym, a szczegółowe zasady sporządzania dokumentacji nie są określone, na podatniku spoczywa ciężar tego, aby dokumentacja wyczerpująco odpowiadała przepisom ustawy. Z drugiej strony jednak, oznacza to, iż podatnik ma prawo dokonania wyboru formy dokumentacji mieszczącej się w ramach ustawowych wymogów.

Celem sporządzenia dokumentacji jest ułatwienie organom podatkowym oraz organom kontroli skarbowej przeprowadzenia kontroli i ustalenie dochodów podatników na poziomie rynkowym. Należy jednak pamiętać, że ciężar dowodu, iż dana cena transferowa odbiega od rynkowej, spoczywa na organach podatkowych oraz organach kontroli skarbowej. Obowiązek dokumentacyjny nie spowodował przesunięcia tego ciężaru na podatnika. Zatem sporządzając wymaganą w art. 9a dokumentację, podatnik ma obowiązek opisać stan faktyczny dotyczący transakcji w zakresie przewidzianym przepisami, nie ma jednak obowiązku przedstawiać argumentacji wskazującej, iż ustalona cena zgodna jest z warunkami rynkowymi. Oczywiście przedstawienie takich argumentów będzie działało na korzyść podatnika, redukując ryzyko zakwestionowania dochodów realizowanych w danej transakcji.

Aby sporządzona dokumentacja mogła stanowić ochronę dla podatnika przed ewentualnym doszacowaniem dochodu, powinna ona ukazywać wszelkie aspekty uzasadniające przyjęte przez strony warunki transakcji. Właściwie sporządzona dokumentacja stanowi dowód w postępowaniu podatkowym.

Artykuł 9a PDOPrU nie mówi nic na temat terminu sporządzenia dokumentacji podatkowej. Podatnik zobowiązany jest tylko do przedstawienia organom podatkowym powyższej dokumentacji w terminie 7 dni od dnia doręczenia żądania przez organ podatkowy (kontroli skarbowej). Nieprzedstawienie dokumentacji pociąga za sobą obowiązek zapłaty podatku według stopy 50% liczonej od różnicy pomiędzy dochodem zadeklarowanym przez podatnika a określonym przez te organy.