Przychody związane z działalnością gospodarczą

Komentowana ustawa nie zawiera definicji działalności gospodarczej. 29 Kierując się regułami wykładni systemowej, trzeba się tutaj posiłkować definicją zawartą w art. 2 ust. 1 PrGosp. Działalnością gospodarczą w rozumieniu tej ustawy jest zarobkowa działalność wytwórcza, handlowa, budowlana, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i eksploatacja zasobów naturalnych, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Zgodnie z tym przepisem, działalnością gospodarczą jest więc określona działalność prowadzona w celach zarobkowych. Z definicji tej wynika, że działalność gospodarcza musi mieć na celu osiągnięcie zysku, przy czym nieistotne jest czy podmiot realizujący taką działalność istotnie wypracowuje zysk, czy też ponosi stratę. Kolejną cechą działalności gospodarczej jest to, że jest ona prowadzona w sposób ciągły i zorganizowany.

Definicja działów specjalnych produkcji rolnej znajduje się w art. 2 ust. 3 PDOPrU. Przychodami należnymi są należności stanowiące efekt prowadzonej 30 przez podatnika działalności gospodarczej lub działalności związanej z działami specjalnymi produkcji rolnej, których wydania podatnik może żądać od drugiej strony umowy. Jak orzekł SN (wyrok z 26.3.1993 r., ARN 6/93, POP 1994/3):

„Należne przychody to te, które wynikają ze źródła przychodów jakie stanowi działalność gospodarcza – i stały się w jej następstwie należnością (wierzytelnością), chociaż faktycznie jeszcze ich nie uzyskano. Nie należy do nich przyrost wartości inwentarza żywego i zmagazynowanych zbóż w roku podatkowym przez rolniczą spółdzielnię produkcyjną”.

Pojęcie „przychody należne” w ujęciu materialno-podatkowym oznacza kwoty należne, których wydania podatnik może zażądać, niezależnie od tego, czy zostały one otrzymane. Oznacza to, że przychody te będą należne nawet wówczas, gdy podatnik ich nie otrzyma albo zrezygnuje z ich otrzymania. Dotyczy to również sytuacji, gdy strony odroczą termin płatności należności pieniężnych. Należnego przychodu podatkowego nie można bowiem utożsamiać z wymagalnością świadczenia w rozumieniu prawa cywilnego. Odroczenie przez strony terminu płatności nie powoduje skutków podatkowych w omawianym tutaj kontekście i nie ma wpływu na fakt i czas uzyskania przychodu należnego.