Kredyt

W przypadku umowy kredytu udzielający kredytu ściśle określa jego przeznaczenie, a ponadto ma prawo do wypowiedzenia umowy, jeśli kredyt wykorzystano w sposób niezgodny z uzgodnionym uprzednio przeznaczeniem. Zgodnie z art. 69 PrBank, przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z tych środków na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Innymi cechami odróżniającymi umowę pożyczki od umowy kredytu bankowego są zatem obowiązkowa odpłatność kredytu bankowego oraz ograniczenie kręgu podmiotów, które mogą udzielić kredytu (co do zasady, wyłącznie banki).

Odpisy aktualizujące. Do przychodów zaliczona została wartość należ- 20 ności umorzonych, przedawnionych lub odpisanych jako nieściągalne, w części, od której dokonane odpisy aktualizujące zaliczone uprzednio zostały do kosztów uzyskania przychodów.

Wartość opisów aktualizujących wartość należności, które uprzednio zaliczone zostały do kosztów uzyskania przychodów – stanowi przychód w przypadku ustania przyczyn, dla których dokonano odpisów. Zmiana ta ma na celu dostosowanie do RachU, z tą różnicą, że w ustawie podatkowej nieprzewidziana została korekta kosztów, ale zaliczenie do przychodów, co jest korzystniejsze dla podatnika, nie wymaga bowiem dokonywania korekt i cofania się do wcześniejszych operacji gospodarczych.

Przychody w związku ze zwrotem wierzytelności nieściągalnych lub umorzonych

Ustawodawca, jako przychód podatkowy, zakwalifikował również war- 21 tość zwróconych wierzytelności (w szczególności z tytułu udzielonych przez podatnika pożyczek lub kredytów), które zostały przedtem odpisane jako nieściągalne lub umorzone i zaliczone uprzednio do kosztów uzyskania przychodów, na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 25 lub pkt 43 PDOPrU.

Chodzi tutaj przede wszystkim o sytuację, w której wierzytelności zostały pierwotnie zarachowane przez podatnika jako jego przychody należne (i jako takie zostały opodatkowane na podstawie art. 12 ust. 3 PDOPrU), a następnie – po pewnym czasie – podatnik udokumentował ich nieściągalność i zaliczył je do kosztów uzyskania przychodów (na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. a), w związku z art. 16 ust. 2 PDOPrU), a wreszcie dłużnik zwrócił mu jednak dług związany ze wspomnianymi wierzytelnościami. Szerzej na temat udokumentowania nieściągalności wierzytelności w komentarzu do art. 16 ust. 2 PDOPrU.

Zwrot części wierzytelności. Zgodnie z art. 12 ust. la, w przypadku 22 zwrotu części wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 4, przychód ustala się proporcjonalnie do udziału zwróconej części wierzytelności w jej ogólnej kwocie.

Zwrot wierzytelności wynikającej z umowy leasingu. Zgodnie z dodanym od 1.10.2001 r. zapisem ust. 1 pkt 4c, przychodem jest także wartość zwróconych wierzytelności wynikających z umowy, o której mowa w art. 17f, zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 17h.