Przerzucanie dochodu w obrocie międzynarodowym – kontynuacja

Do 31.12.2003 r. komentowana ustawa nie określała minimalnego udziału w kapitale, który przesądzałby o istnieniu powiązań, o których mowa w art. 11 ust. 1, tj. powiązań pomiędzy podmiotem krajowym a zagranicznym. Udział taki był natomiast określony w odniesieniu do wzajemnych powiązań pomiędzy podmiotami krajowymi (art. 11 ust. 7 w brzmieniu obowiązującym do 31.12.2003 r.) – przez powiązania kapitałowe rozumiało się sytuacje, w których jedna z osób lub jeden z kontrahentów posiadał lub dysponował, bezpośrednio lub pośrednio, prawem głosu wynoszącym co najmniej 5% wszystkich praw głosu. Ustawa nie precyzowała jednak rozumienia „pośredniego” posiadania lub dysponowania prawem głosu. Aktualnie, w związku z dodaniem do art. 11, od 1.1.2004 r., ust. 5a i 5b, udział w kapitale przesądzający o istnieniu powiązań kapitałowych zdefiniowany jest zarówno w odniesieniu do powiązań pomiędzy podmiotem krajowym a zagranicznym jak i pomiędzy podmiotami krajowymi. Zgodnie z ust. 5a komentowanego artykułu posiadanie udziału w kapitale innego podmiotu oznacza sytuację, w której dany podmiot bezpośrednio lub pośrednio posiada w kapitale innego podmiotu udział nie mniejszy niż 5%. Ustęp 5b, z kolei, podaje definicję „udziału pośredniego”. Zgodnie z powyższym przepisem, aby określić wielkość udziału pośredniego jaki jeden podmiot posiada w kapitale innego podmiotu, przyjmuje się zasadę, że jeżeli jeden podmiot posiada w kapitale drugiego podmiotu określony udział, a ten drugi posiada taki sam udział w kapitale innego podmiotu, to pierwszy podmiot posiada udział w kapitale tego innego podmiotu w tej samej wysokości: jeżeli wartości te są różne, za wysokość udziału pośredniego przyjmuje się wartość niższą.

Jeżeli zatem tak obliczony udział podmiotu pierwszego w podmiocie trzecim (innym) wynosi 5% należy uznać te podmioty za powiązane (kapitałowo). Ustawodawca posługuje się w ust. 5b pojęciem „przyjmuje się zasadę”. Fakt, że przy określaniu sposobu ustalenia wielkości pośredniego zaangażowania kapitałowego jednego podmiotu w innym, a tym samym ustalenia samego istnienia takiego zaangażowania, ustawodawca „posłużył się” trzema podmiotami, nie oznacza, że badając kwestię pośredniego powiązania kapitałowego pomiędzy podmiotami należy ograniczyć się do grupy trzech podmiotów. Zatem, jeżeli podmiot A ma udział w kapitale podmiotu B, podmiot B ma udział w kapitale podmiotu C, a ten z kolei w kapitale podmiotu D, to podmiot A będzie uznany za powiązany pośrednio zarówno z podmiotem C jak i D, o ile udziały poszczególnych podmiotów w kapitale innych nie będą niższe niż 5%.