Podatkowa grupa kapitałowa

W przypadku zamknięcia ksiąg przed upływem przyjętego przez podatnika roku podatkowego, następnym okresem podatkowym będzie okres od dnia otwarcia ksiąg rachunkowych do końca przyjętego nowego roku podatkowego. Przepis art. 12 ust. 1 RachU stanowi, że księgi rachunkowe otwiera się:

– na dzień rozpoczęcia działalności, tj. na dzień pierwszego zdarzenia wywołującego skutki o charakterze majątkowym lub finansowym,

– na początek każdego następnego roku obrotowego,

– na dzień zmiany formy prawnej,

– na dzień wpisu do rejestru połączenia lub podziału jednostek, powodującego powstanie nowej jednostki (jednostek),

– na dzień rozpoczęcia likwidacji lub postępowania upadłościowego.

Zasady dotyczące roku podatkowego stosuje się odpowiednio w odniesieniu do podatkowych grup kapitałowych. Podatkowa grupa kapitałowa obiera więc dowolny rok podatkowy, tj. rok kalendarzowy albo inny okres kolejnych 12 miesięcy.

Dla spółek tworzących podatkową grupę kapitałową, wcześniej prowadzących działalność jako odrębne podmioty, dzień poprzedzający rok podatkowy nowo powstałej grupy kapitałowej jest dniem kończącym ich rok podatkowy jako odrębnych spółek.

Ustawa reguluje również kwestię określenia roku podatkowego w przypadku, kiedy grupa podatkowa straci status podatkowej grupy kapitałowej. Dzień następujący po dniu, w którym upłynął okres obowiązywania umowy o utworzeniu podatkowej grupy kapitałowej, lub w którym grupa utraci status podatkowej grupy kapitałowej, jest dniem rozpoczynającym rok podatkowy poszczególnych spółek (o ile będą dalej prowadziły działalność).

Podatkowe grupy kapitałowe – patrz komentarz do art. la PDOPrU. Ustalanie dochodu w podatkowych grupach kapitałowych – patrz komentarz do art. 7a PDOPrU.

Dochód podatników podlegających ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu

Podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych zobowiązani są do prowadzenia ewidencji księgowej, przede wszystkim zaś ksiąg rachunkowych, na zasadach określonych w ustawie o rachunkowości. Ponadto art. 9 ust. 1 PDOPrU nakłada na podatników obowiązek prowadzenia ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, tak by na jej podstawie możliwe było bezpośrednie zaliczenie dokonywanych odpisów amortyzacyjnych do kosztów uzyskania przychodów.

Jedynie w przypadku, gdy taka ewidencja, zgodna z wymogami prawa, nie jest prowadzona, lub też na jej podstawie – ze względu na braki lub jej wadliwość – nie można ustalić odpowiednich wartości, dochód podatkowy (lub strata) może zostać ustalony przez organ podatkowy w drodze oszacowania. Dokumenty, w tym naturalnie wszelkie ewidencje, sporządzone wadliwie powinny być jednak oceniane w postępowaniu podatkowym tak, jak każdy dowód.

Dochód podatników podlegających ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, jeżeli nie prowadzą oni stosownej ewidencji, ustala się przy zastosowaniu odpowiednich wskaźników dochodu w stosunku do przychodu, określonych w niniejszym przepisie. Wskaźniki te nie mająjednak zastosowania, jeżeli umowa w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu zawarta z krajem, na terytorium którego podatnik ma siedzibę lub zarząd, stanowi inaczej. Szerzej na temat ograniczonego obowiązku podatkowego w komentarzu do art. 3 PDOPrU.

Zapisy rachunkowe mają stworzyć możliwość ustalenia wysokości dochodu lub straty (zgodnie z art. 7 PDOPrU). Pomiędzy prawem podatkowym a bilansowym występują jednak różnice, które nie pozwalają na bezpośrednie zastosowanie wyników finansowych do ustalenia kwot związanych z obliczeniem należnego podatku dochodowego. Nie można także twierdzić, że naruszenie przez podatnika zasad prowadzenia rachunkowości spowoduje automatycznie zakwestionowanie prawidłowości naliczenia tego podatku.